Avraam Berman: "Hüququn cəmiyyətdəki rolu"

"Hüquq cəmiyyətin həyatında əsas rol oynayır, ictimai münasibətlərin tənzimləyicisi kimi çıxış edir, sabitliyi və asayişi təmin edir, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarını qoruyur. O, ictimai münasibətləri koordinasiya etməyə və xaosun qarşısını almağa yönəlmiş davranış qaydalarını müəyyən edir."

Azərbaycan Vəkillər Kollegiyasının üzvü, vəkil Avraam Berman "Hüququn cəmiyyətdə rolu" mövzüsü ilə bağlı Azərbaycan Yəhudi Mediasının suallarını cavablayarkən bildirib.

Hüququn cəmiyyətdəki rolunun əsas cəhətləri bunlardır:
Tənzimləmə funksiyası: Qanun insanlar, təşkilatlar və dövlət arasında münasibətlərin necə qurulmasını müəyyən edir, norma və davranış qaydalarını müəyyən edir. O, həyatın müxtəlif sahələrini, məsələn, iqtisadiyyat, siyasət, sosial sahə və başqalarını tənzimləyir.
Qoruyucu funksiya: Hüquq mühüm ictimai münasibətləri mənfi təsirlərdən qoruyur, təhlükəsizliyi və sabitliyi təmin edir. Qanunsuz hərəkətlərə görə cəzalar müəyyən edir, bununla da pozuntuların qarşısını alır, asayişi qoruyur.
Təşkilati funksiya: Qanun ictimai münasibətlərin təşkili və nizamlanmasına kömək edir, onları daha proqnozlaşdırıla bilən və ardıcıl edir. O, oyun qaydalarını müəyyən edir, insanlara öz münasibətlərini aydın və başa düşülən normalar əsasında qurmağa imkan verir.
Tərbiyəvi funksiya: Hüquq vətəndaşlarda qanuna hörmət formalaşdırır, hüquqi şüurun və hüquq mədəniyyətinin inkişafına kömək edir. İnsanların hüquq norma və prinsiplərinə uyğun davranmalarını təmin etmək məqsədi daşıyır.
Sosial nəzarət funksiyası: Qanun insanların davranışlarına nəzarəti həyata keçirir, nəyin icazə verilən və nəyin qadağan olunduğunun sərhədlərini müəyyən edir. Dəyərlərin və inancların formalaşmasına təsir edərək əxlaqi və etik standartların formalaşmasına kömək edir.
Dəyər funksiyası: Qanun ədalət, azadlıq, bərabərlik kimi ümumbəşəri dəyərləri əks etdirir və birləşdirir. Nəyin lazım olduğu, nəyin ədalətli olduğu, cəmiyyətdə özünü necə aparmalı olduğu barədə fikirlər formalaşdırır.

Yekun olaraq o, bildirib ki, hüquq hər bir sivil cəmiyyətin həyatında onun sabitliyini, nizam-intizamını və inkişafını təmin edən zəruri elementdir.

AJMEDİA